เส้นเอ็นข้อไหล่อักเสบ

Shoulder Impingement/Rotator Cuff Tendinitis

“ปวดไหล่ โดยเฉพาะเวลาขยับ เกิดจากอะไร”

เส้นเอ็นข้อไหล่คืออะไร ?

คือเส้นเอ็นขนาดเล็ก 4 เส้นที่อยู่บริเวณรอบข้อไหล่ เส้นเอ็นกลุ่มนี้เป็นส่วนที่ต่อเนื่องมาจากกล้ามเนื้อสะบักทอดผ่าน ข้อไหล่และยึดเกาะกับส่วนบนของกระดูกต้นแขน ทําหน้าที่ช่วยในการขยับไหล่เช่นกางแขน ยกแขน หมุน ไหล่ เป็นต้น

ภาพแสดงกล้ามเนื้อ (สีส้ม) และเส้นเอ็นที่ต่อเนื่องมาจากกล้ามเนื้อ (สีขาว) รอบๆ ข้อไหล่ทั้ง 4 เส้น

สาเหตุเกิดจากอะไร ?

การอักเสบของเส้นเอ็นข้อไหล่เกิดจากการใช้งานไหล่ซ้ำๆกันโดยเฉพาะงานที่ต้องยกแขนสูง เช่น ปัดฝุ่นหรือเช็ดถู ประตู-หน้าต่าง ตัดแต่งกิ่งไม้ ทาสีฝาผนังหรือเพดาน หรืองานหนักที่ต้องใช้แรงไหล่มาก เช่นงานที่ต้องยก แบกหรือหามของ หนัก หรือพบในนักกีฬาที่ต้องยกแขนสูง เช่น บาสเกตบอล ว่ายน้ำ แบดมินตัน

อาการเป็นอย่างไร ?

ผู้ป่วยจะมีอาการปวดบริเวณไหล่โดยเฉพาะเวลายกหรือขยับไหล อาจมีอาการปวดร้าวลงไปบริเวณต้นแขนได้ บางคน อาจมีอาการขัด ขยับไหล่ลําบากหรือบวมบริเวณไหล่ร่วมด้วย อาการเริ่มแรกอาจไม่รุนแรงมาก แต่ถ้ายังมีการใช้งานต่อไป อาการปวดอาจรุนแรงมากขึ้น อาจปวดตอนกลางคืนหรือปวดตอนพักได้ รู้สึกแขนล้าและไม่มีแรง สุดท้ายพิสัยการเคลื่อนไหว จะลดลงและทํากิจกรรมบางอย่างลําบาก เช่นสระผม หวีผม เกาหลัง ติดกระดุมหรือรูดซิบที่อยู่ด้านหลัง

วินิจฉัยได้อย่างไร จําเป็นต้องตรวจภาพถ่ายทางรังสี (เอกซเรย์) หรือไม่ ?

โดยทั่วไปแพทย์สามารถวินิจฉัยภาวะนี้ได้จากการซักถามอาการและการตรวจร่างกาย โดยไม่จําเป็นต้องตรวจภาพถ่าย เอกซเรย์ ยกเว้นในกรณีที่แพทย์สงสัยว่ามีกระดูกงอกบริเวณใกล้เคียงกับเส้นเอ็นไหล่ และทําให้เกิดการเสียดสีระหว่างกระดูก งอกกับเส้นเอ็น หรือแพทย์สงสัยโรคหรือภาวะอื่นๆของกระดูกและข้อ ไหล่ ในบางกรณีอาจต้องตรวจพิเศษเพิ่มเติม เช่น เอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เช่นมีอาการปวดเรื้อรัง รักษาแล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือสงสัยว่ามีการฉีกขาดของเส้นเอ็นข้อ ไหล่ร่วมด้วย

มีวิธีการรักษาอย่างไร ?

วัตถุประสงค์ของการรักษาคือลดอาการปวดและทําให้กลับไปใช้งานข้อไหล่ได้ โดยการรักษาขึ้นอยู่กับหลายๆ ปัจจัย เช่น สุขภาพ อายุและการใช้งานที่ต้องการ ซึ่งมีการรักษา 2 แนวทาง ได้แก่

การรักษาโดยวิธีการไม่ผ่าตัด

ผู้ป่วยส่วนใหญ่เริ่มการรักษาด้วยวิธีนี้ โดยอาการปวดจะค่อยๆลดลง และการใช้งานจะค่อยๆดีขึ้นจนกลับไปใช้งานได้ ปกติ อาจใช้เวลาในการรักษานานหลายสัปดาห์จนกระทั่งหลายเดือน ประกอบด้วยหลายวิธี ได้แก่

  • การพักและปรับเปลี่ยนการใช้งาน เช่น หลีกเลี่ยงการยกของหนัก หลีกเลี่ยงงานที่ต้องยกแขนสูง
  • การใช้ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ จะช่วยลดการอักเสบ ลดอาการบวมและอาการปวดได้
  • การทํากายภาพบําบัด โดยการฝึกยืดเยื่อหุ้มข้อเพื่อเพิ่มพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ ให้สามารถกลับไปขยับและใช้
  • งาน ได้เหมือนปกติ เมื่ออาการปวดลดลงแล้วจะเริ่มฝึกการเพิ่มความแข็งแรงของเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อรอบๆ ข้อไหล่
  • การฉีดยาสเตียรอยด์บริเวณรอบๆเส้นเอ็นที่อักเสบ สามารถลดการอักเสบและอาการปวดได้ ใช้ในกรณีที่ไม่ตอบสนอง
  • ต่อการรักษาด้วยการพัก การรับประทานยาและการทํากายภาพบําบัด

การรักษาโดยวิธีการผ่าตัด

มีข้อบ่งชี้ในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อตัดแต่งส่วนของเส้นเอ็นและ เนื้อเยื่อบริเวณข้อไหล่ที่มีการอักเสบออก รวมทั้งการตัดแต่งบางส่วนของกระดูกรอบข้อที่ทําให้เกิดการเสียดสีกับเส้นเอ็น เทคนิคการผ่าตัดที่นิยมใช้ในปัจจุบันคือ การผ่าตัดโดยการส่องกล้อง ซึ่งทําผ่านแผลผ่าตัดขนาดเล็กๆบริเวณไหล่